Қазақстан Республикасында жатыр мойны обыры барлық қатерлі ісіктер арасында жетекші орында, әйелдердегі онкопатология арасында 2-ші және барлық неоплазиялар арасында 5-ші орында. Қазіргі уақытта АПВ вакцинациясын және скрининг арқылы қайталама профилактиканы қолдана отырып, бастапқы профилактика арқылы жатыр мойны обырын бақылаудың тиімді және дәлелденген әдістері бар. Зерттеулер көрсеткендей, бүгінгі күні жатыр мойны обырын, оның пайда болу себебі – адам папилломавирусын инфекцияға қарсы иммундау арқылы алдын алуға болады.

Адам папилломавирусы (АПВ) - тері мен шырышты қабаттардың эпителийіне әсер ететін өте кең таралған және генетикалық гетерогенді ДНҚ бар вирустар тобы. АПВ (адам папилломавирусы) папилломавирустар тұқымдасына жатады. АПВ-ның 12 негізгі түрі бар, олар өте жұқпалы. Олардың ішінде канцерогенді, яғни қатерлі ісік тудыратын түрлері жатыр мойны обыры мен жатыр мойны обырын тудыратын АПВ 16 және 18 түрлері болып табылады.

Жатыр мойны обырының алғашқы профилактикасының ең жақсы жолы – 9-14 жас аралығындағы қыздарға АПВ– на қарсы иммунизацияның жоғары деңгейін қамтамасыз ету. 

АПВ вакцинациясы инфекцияның таралуын және жатыр мойны неоплазиясының дамуын төмендететінін ескере отырып, скрининг АПВ  вакцинацияланған әйелдер арасында жатыр мойны обырынан болатын өлімді азайтады, вакцинация қыздарды инфекциядан және адам папилломавирусының одан әрі әсерінен қорғау үшін қажет.

 Вакцинацияға жалғыз қарсы көрсеткіш - бұл препараттың компоненттеріне аллергияның болуы. ҚР Үкіметі 2023 жылғы 5 қазандағы №874 «Онкологиялық ауруларға қарсы күрес жөніндегі 2023-2027 жылдарға арналған кешенді жоспарды» бекітті, оның негізінде 2024 жылдан бастап ата-аналарының ерікті келісімімен 11 жастағы жасөспірім қыздарды АПВ-на қарсы вакцинациялауды ұйымдастыру және жүргізу жоспарлануда. Сондықтан ата-аналар баласының денсаулығы туралы ойланып, болашақта оларды қазір қорғауы керек!