Төменде мәтіннің қазақ тіліне ресми-ағартушылық стильде толық аудармасы берілген:

Белгілі болғандай, Мемлекет басшысы медициналық көмектің бірыңғай пакетін қалыптастыруды тапсырды, және біз денсаулық сақтау саласында сақтандыру моделіне кезең-кезеңімен көшіп келеміз.

Енді не себепті балалар церебралды сал ауруы (ДЦП) бойынша көрсетілетін қызметтер ТМККК (ГОБМП) пакетiнен МӘМС (ОСМС) жүйесіне ауыстырылғанын және бұл пациенттер үшін нені білдіретінін қарастырайық.

Мысалы, сіздің ДЦП диагнозы бар, мүгедектігі белгіленген балаңыз бар делік. Ол автоматты түрде сақтандырылған болып саналатын 15 жеңілдікті санаттың қатарына кіреді. Мұндай балалар үшін сақтандыру жарналарының барлығын мемлекет төлейді.

Бала 18 жасқа толған кезде де оның әлеуметтік қорғалу жағдайы сақталады:

• Егер ол қозғалысы шектеулі және денсаулығында тұрақты шектеулер болса, ата-аналар құжаттарды алдын ала дайындап, мүгедектікті ресімдеуі қажет. Бұл жағдайда мемлекет оның сақтандыру жарналарын төлеуді жалғастырады.

• Егер ол еңбекке қабілетті, бірақ уақытша жұмыссыз болса, жұмыссыз ретінде тіркелуі керек. Онда оның жарналарын мемлекет жергілікті атқарушы органдар арқылы төлейді.

• Егер ол жұмыс істеп жүрсе, бірақ табысы төмен болса, ол әл-ауқаттың дағдарыстық немесе шұғыл деңгейіне (D және E санаттары) жатқызылады. Бұл жағдайда да сақтандыру жарналарын мемлекет төлейді.

• Егер ол студент болса (орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында күндізгі бөлімде оқитын), оның жарналары да мемлекет есебінен төленеді.

• Егер ол ресми түрде жұмысқа орналасқан болса, жарналарды жұмыс беруші аударады.

• Егер ол өзін-өзі жұмыспен қамтыған (ЖК/ИП) болса, ай сайын 4 250 теңге немесе жылына 51 000 теңге мөлшерінде жарнаны өзі төлеуі қажет.

Маңыздысы: кепілдендірілген пакет көлемінің қысқаруы медициналық көмектің азаюын білдірмейді. Бірде-бір қызмет жойылмайды — тек қаржыландыру көзі өзгереді. Барлық сақтандырылған азаматтар, соның ішінде қант диабеті, балалар церебралды сал ауруы және басқа да созылмалы аурулары бар пациенттер бұрынғыдай ем, консультация және қажетті дәрі-дәрмектерді алады, тек енді МӘМС жүйесі аясында.

Сонымен қатар, 2026 жылы жаңадан анықталған пациенттерді қоса алғанда, дәрілік заттардың азайтылмайтын қорын қалыптастыру үшін 20 млрд теңге бөлу мәселесі қарастырылған.

D және E санаттарына кімдер жатады

Бұл – өмірлік қиын жағдайға тап болған азаматтар:

• тұрақты жұмысы жоқ;

• соңғы үш айда зейнетақы жарналарын төлемеген тұлғалар.

Мемлекет есебінен сақтандырылатын жеңілдікті санаттар

• Балалар: 18 жасқа дейінгі барлық балалар.

• Жүкті әйелдер мен аналар: жұмыс істемейтін жүкті әйелдер, 3 жасқа дейінгі бала күтімі бойынша демалыстағы әйелдер, мүгедек баланы тәрбиелеп отырған аналар.

• Көпбалалы аналар: «Алтын алқа», «Күміс алқа» иегерлері, «Батыр ана» атағын немесе «Ана даңқы» орденінің I–II дәрежесін алғандар.

• Қарт адамдар: зейнеткерлер, оның ішінде ҰОС ардагерлері.

• Мүгедектігі бар адамдар: мүгедектігі бар тұлғалар және бала кезінен мүгедек адамдарға немесе мүгедек балаға күтім жасайтындар.

• Студенттер: күндізгі бөлімде оқитын білім алушылар.

• Жұмыссыздар мен аз қамтылғандар: ресми тіркелген жұмыссыздар және атаулы әлеуметтік көмек алушылар.

• Қамаудағылар: тергеу изоляторларында отырған және жазасын өтеп жатқан тұлғалар (ең төменгі қауіпсіздік мекемелерін қоспағанда).

Медициналық көмек алу үшін поликлиникаға тіркелу

Алдымен поликлиникаға тіркелу қажет. Мұны екі жолмен жасауға болады.

1. eGov.kz порталы арқылы онлайн

ЭЦҚ болған жағдайда:

• eGov.kz порталына кіріп, авторизациядан өтіңіз;

• «Денсаулық сақтау» → «Поликлиникаға тіркелу» қызметін таңдаңыз;

• Деректерді толтырып, поликлиниканы таңдаңыз;

• Өтінішке ЭЦҚ арқылы қол қойыңыз;

• Жауап жеке кабинетте 1 жұмыс күні ішінде келеді.

2. Поликлиникаға жеке барып

Бұл тәсіл келесі тұлғалар үшін қолжетімді:

• зейнеткерлер;

• мүгедектігі бар адамдар;

• мүгедек балалардың заңды өкілдері;

• қамқоршылар мен патронат тәрбиешілер;

• бас бостандығынан айыру орындарындағы сотталғандар;

• мерзімді әскери қызметшілер;

• басқа өңірден келген студенттер;

• медресе шәкірттері;

• шетелде туған балалар;

• балалар үйлері мен қарттар үйлерінің тәрбиеленушілері;

• сенімхат арқылы тіркелетін тұлғалар.

Тіркелгеннен кейін өз учаскеңіздің нөмірін және учаскелік дәрігердің аты-жөнін нақтылап алыңыз.

Сақтандырылғаныңызды қалай тексеруге болады

МӘМС/ТМККК мәртебесін тексерудің 4 жолы бар:

1. Telegram-бот арқылы: @SaqtandyryBot – ЖСН енгізу.

2. eGov.kz немесе eGov mobile: «Денсаулық сақтау» → «Сақтандырылған мәртебесін тексеру».

3. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының сайты: ЖСН енгізу.

4. 1414 байланыс орталығы: оператор мәртебені хабарлайды.

Егер «сақтандырылмаған» мәртебесі шықса

Сізге мынаны жасау қажет:

✔ Өзін-өзі жұмыспен қамтыған болсаңыз – берешекті өтеу (Kaspi/eGov арқылы).

✔ Жеңілдікті санатқа кіру
Мысалы, ДЦП бар бала 18 жасқа толғанда мүгедектік ресімдеу үшін алдын ала құжаттар дайындау қажет:

• жеке куәлік;

• МӘС-ке жолдама;

• медициналық қорытындылар мен анықтамалар.

МӘС-тен өткен соң мүгедектік белгіленсе, ол автоматты түрде сақтандырылған болады.

✔ Жұмыссыз мәртебесін алу
enbek.kz немесе жұмыспен қамту орталығы арқылы тіркелу. Бұл жағдайда жарнаны мемлекет төлейді.
Жұмыстан айырылғаннан кейін медициналық көмек алу құқығы 3 ай сақталады, бірақ жарна төлеу міндеті жойылмайды.

✔ D және E санаттары
2026 жылдан бастап табысы төмен азаматтар үшін МӘМС жарналарын мемлекет төлей бастайды (29.06.2023 ж. №267 бұйрық).
Бұл – жеңілдікті емес, әлеуметтік осал жаңа санаттар. Жарналарды жергілікті атқарушы органдар төлейді.

Өзіңіздің D немесе E санатына жататыныңызды білу үшін өңіріңіздегі жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасына жүгініңіз.

Қаласаңыз, осы мәтінді қысқартылған нұсқа, инфографикаға арналған мәтін немесе ресми сайтқа бейімделген форматта да дайындап бере аламын.